نویسنده: عزیزالله فخرایی پور

در

از آن‌جایی که پیوسته ولتاژ بالایی از برق از وایر شمع‌ها عبور می‌کند، این وایرها به مرور زمان در برابر عبور جریان برق مقاوم می‌شوند و در نهایت چنان مقاومت بالایی پیدا می‌کنند که ممکن است جلوی جریان برق را بگیرند. بدیهی است که وقتی مقاومت وایرها بالا برود، میزان برقی که به شمع‌ها می‌رسد کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه سوختن بنزین داخل سیلندرها به صورت ناقص صورت می‌گیرد. این خاصیت وایر شمع‌ها باعث می‌شود هر چند وقت یکبار نیاز به تعویض داشته باشند که معمولاً این دوره زمانی در دفترچه راهنمای خودروها ذکر می‌شود.

مرحله اول

کاپوت را بالا بزنید و میله نگهدارنده آن را در محل خودش جا بزنید. دستگیره‌ای که درب کاپوت را باز می‌کند معمولاً در پایین سمت چپ داشبورد قرار دارد.

مرحله دوم

وایر شمع‌ها را پیدا کنید. این وایرها معمولاً در بالای پوسته موتور قرار گرفته‌اند. یک سر این وایرها به شمع‌هایی که داخل موتور قرار دارند متصل است و سر دیگرشان به کویل متصل شده است.

مرحله سوم

وقتی وایر شمع‌ها را پیدا کردید، به طول و محل قرارگیری هر وایر توجه ویژه بکنید. این کار زمانی به دردتان می‌خورد که می‌خواهید وایرهای جدید را جایگزین کنید و باید بدانید هر کدام از کجا می‌آیند. اگر وایرها را اشتباه جا بزنید، موتور یا روشن نمی‌شود یا اگر روشن بشود بد کار خواهد کرد.

مرحله چهارم

برای بیرون آوردن وایر شمع‌ها از آچار شمع استفاده کنید.

مرحله پنجم

وایرهای جدید را به همان ترتیبی که وایرهای قبلی قرار گرفته بودند در جای خودشان نصب کنید. وقتی همه وایرها را در محل خودشان جا زدید، موتور را روشن کنید تا مطمئن بشوید همه اتصالات به درستی برقرار شده است.

مرحله ششم

اگر موتور درست کار می‌کند پس کارتان را به درستی انجام داده‌اید. ضامن را بخوابانید و کاپوت را ببندید.

نکته‌ها

-در صورت امکان، در هر بار فقط یک وایر شمع را عوض کنید تا احتمال سردرگم شدن در مورد محل قرارگیری آن‌ها از بین برود.

-اگر زمانی که موتور روشن است روی وایر شمع‌ها آب اسپری کنید ممکن است یک وایر جرقه بزنید، این کار روش حوبی برای تشخیص دادن وایر معیوب است.

-همیشه به جای دقیق هر وایر توجه داشته باشید چون جا زدن وایرهای جدید در محل درست خودشان اهمیت بسیار زیادی دارد.

-ممکن است در برخی از خودروها از وایر شمع استفاده نشود و کویل در بالای شمع قرار داشته باشد.

هشدار

هیچگاه سعی نکنید هنگامی که موتور روشن است وایر شمع‌ها را بیرون بیاورید چون یک شوک برقی جانانه به شما وارد خواهد شد!

در

اولین نشانه از وجود مشکل در سنسور اکسیژن این است که “چراغ چک” خودرو روشن می‌شود. با یک دیاگ ساده می‌توانید متوجه بشوید که سنسور اکسیژن خراب شده است و نیاز به تعویض دارد. بسته به نوع و مدل خودرو، ممکن است 2 تا 4 سنسور اکسیژن روی سیستم اگزوز آن سوار شده باشد. ممکن است 1 یا 2 سنسور قبل از مبدل کاتالیستی و یا احتمالاً 1 یا 2 سنسور بعد از آن قرار گرفته باشد. دیاگ زدن مشخص خواهد کرد کدام یک از سنسورهای اکسیژن از کار افتاده‌اند.

مرحله اول

سنسور اکسیژن را پیدا کنید. برای این کار باید دنبال قطعه‌ای بگردید که شبیه شمع یه نظر می‌رسد و از لوله اگزوز بیرون زدن است. این قطعه دارای یک رابط الکتریکی است که به آن متصل است.

مرحله دوم

اتصال الکتریکی را قطع کنید. یک پیچ‌گوشتی دو سو را در محل اتصال سوکت‌ها فشار بدهید و آن‌ها را از هم جدا کنید.

مرحله سوم

با استفاده از آچار تخت سنسور اکسیژن را باز و آن را از اگزوز جدا کنید. بیشتر سنسورهای اکسیژن با آچار تخت 7 یا 8 باز می‌شوند.

مرحله چهارم

سنسور اکسیژن جدید را با سنسور کار کرده مقایسه کنید. اگر سنسور جدید سوکت ندارد و فقط به همراه سیم ارائه شده است، باید کار کوچکی انجام بدهید:

– سوکت قدیمی را از سنسور کارکرده جدا کنید. سر سیم‌ها‌ را لخت کنید و با استفاده از ترمینال برق آن را به سنسور جدید وصل کنید.

– اتصالات را با استفاده از چسب برق بپوشانید.

– به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کنید تا متوجه بشوید کدام سیم‎ها را باید به همدیگر وصل کنید.

مرحله پنجم

سنسور جدید را سر جایش قرار بدهید و با استفاده از آچار تخت آن را سفت کنید. سنسور را در جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید. سنسور را بیش از حد سفت نکنید چون ممکن است سیم‌ها قطع بشوند.

مرحله ششم

اتصال الکترونیکی را بر قرار کنید.

مرحله هفتم

سوئیچ را باز کنید ولی خودرو را روشن نکنید. از اسکنر عیب‌یاب یا دستگاه دیاگ استفاده کنید تا بتوانید کد سنسور را از روی کامپیوتر خودرو (ECU) پاک کنید.

مرحله هشتم

خودرو را روشن کنید. بلافاصله تفاوت را احساس خواهید کرد.

در

در اولین مرحله به لاستیک‌ها سر می‌زنیم. اما این بار فشار باد آنها اهمیت آنچنانی ندارد، بلکه آج لاستیک‌ها و ساییدگی آنها بسیار مهم بوده و می‌تواند باعث این عیب شود. لاستیک‌های جلو بسیار مهم هستند. آج تایرها، کیفیت آنها و نحوه قرارگیری‌شان می‌تواند در بسیاری از پارامترها تاثیر بسیار زیادی بگذارد. حتی تفاوت میزان آج لاستیک چپ و راست می‌تواند غربیلک را تا حدودی بلرزاند. پس در کیفیت لاستیک‌های خودروی خود دقت کنید تا از عوارض آن به دور بمانید.

۲- دومین نکته‌ای که باید به آن دقت کنید بالانس‌بودن چرخ‌های جلو است. نابالانسی در چرخ‌ها می‌تواند به راحتی فرمان را بلرزاند و حتی در صورت عدم برطرف کردن آن جلوبندی را نیز با عیوب غیرقابل پیش‌بینی مواجه کند.

۳- میل تعادل همان‌گونه که از اسمش پیداست برای حفظ تعادل خودرو به کار می‌رود. این میله با شکل خاصی که دارد و نحوه اتصالش در سر پیچ‌ها نیروی پیچش را بین دو چرخ تقسیم کرده و از خم شدن بیش از حد خودرو به یک سمت جلوگیری می‌کند. این میله توسط دو بوش محکم نگه داشته می‌شود. در صورت خرابی این بوش‌ها نیز غربیلک فرمان می‌لرزد یا اصطلاحاً فرمان می‌زند. بوش‌های میل‌تعادل در بی سر و صدا کار کردن سیستم تعلیق و جلوبندی نقش به سزایی دارند.

۴- اما قسمت دیگری که در جلوبندی نقش موثری دارد بلبرینگ چرخ بوده که خرابی آن می‌تواند عیوب زیادی را به وجود آورد که از جمله آن‌ها لرزش فرمان خودرو است. خرابی بلبرینگ چرخ صدای خاصی دارد که از آن می‌توان به معیوب بودن این قطعه پی برد. توجه داشته باشید تنظیم بلبرینگ چرخ بسیار مهم است و در عمر بلبرینگ و کارکرد آن نقش زیادی دارد.

۵- نقش اصلی در گرفتن ضربات جاده و کنترل نوسانات را در سیستم تعلیق کمک فنر بازی می‌کند. این وسیله که خود می‌تواند عیوب و مشکلات زیادی را شامل شود (که معمولاً تعمیرکارها با تعویض آن اقدام به رفع عیب می‌کنند) اگر خراب شود مشکلات زیادی را به وجود می‌آورد. گاهی لرزش فرمان نیز از خستگی شدید کمک یا فنر بوده که استحکام لازم را نداشته و ارتعاشات را به سیستم فرمان و در نهایت غربیلک منتقل می‌کند. گاهی مواقع شل بودن کمک فنر نیز باعث ایجاد صدای اضافی و لرزیدن فرمان نیز می‌شود.

۶- سیبک نیز یکی از عوامل و ریشه‌های این عیب است. وقتی سیبک خراب شده و حرکت مفصلی خود را به درستی انجام ندهد می‌تواند این عیب را به وجود آورد. سیبک نباید در راستای محور Y حرکتی داشته باشد. به زبان ساده‌تر سیبک نباید حرکت عمودی آنچنانی داشته باشد. لقی مجاز سیبک در راستای عمود آنقدر کم است که با دست حس نمی‌شود. پس خرابی و لقی سیبک موجب لرزش فرمان و زدن آن می‌شود.

۷- تنظیم زوایای فرمان نیز در لرزش فرمان بسیار تاثیرگذار است. پس اگر فرمانتان می‌لرزد در اولین فرصت یک تنظیم فرمان انجام دهید.

۸- گاهی خرابی اتصالات و شل بودن بیش از اندازه آنها نیز این مشکل را به وجود می‌آورد که با آچارکشی و کنترل مجدد برطرف می‌شود.

۹- اما گاهی لرزش فرمان فقط در هنگام ترمزگیری بوده که این عیب از دیسک‌های ترمز است. وقتی دیسک تاب داشته باشد در هنگام ترمزگیری این حالت مشاهده می‌شود. برای برطرف کردن این عیب دو راه دارید. ابتدا باید قطر دیسک‌ها سنجیده شود. اگر به حد لازم بود با تراشکاری و برداشتن لایه‌ای نازک از روی دیسک این عیب برطرف می‌شود. اما اگر قطر دیسک کم باشد باید حتماً عوض شود.

یکی دیگر از مشکلاتی که در سیستم فرمان خودرو دیده می‌شود، انحراف خودرو به یک سمت در مسیر مستقیم است. وقتی در حال حرکت در مسیر مستقیم هستید، اگر فرمان را برای چند لحظه رها کنید، خودرو تمایل دارد از مسیر مستقیم خارج شود و اصطلاحاً گفته می‌شود فرمان به سمتی می‌کشد.

اتصالات فرمان و تنظیم زوایای چرخ می‌تواند باعث بروز این مشکل شود. پس آنها را نیز کنترل کنید.

۱۰- اما یکی از مهم‌ترین دلایل این عیب شاسی خودرو است. وقتی شاسی خودرو از یک سمت مورد ضربه و آسیب قرار می‌گیرد تنظیمات اولیه کارخانه و ابعاد شاسی به سرعت به هم می‌ریزد. برگرداندن آن به حالت اولیه بسیار مشکل بوده و گاهی این کار به درستی انجام نمی‌شود. خودرویی که در اثر تصادف شاسی آن تغییر حالت داده باشد به سرعت در سیستم جلوبندی مشکل پیدا می‌کند. سیستم فرمان و متعلقات آن هم که وابسته جلوبندی است سریع خراب شده و دچار مشکل می‌شود. کشیدن فرمان به یک سمت، خراب شدن سریع پلوس‌ها، پاره شدن گردگیر آنها و در کل خرابی جلوبندی از عوارض این‌گونه خودروها است. پس قبل از خرید خودروی کار کرده از سلامت شاسی اطمینان حاصل کنید.

۱۱- نقش بازوی سگ دست

این بازو که نقش اساسی در جلوبندی بازی کرده و بازیگر نقش اول است در صورت خرابی باعث کشیدن فرمان به یک سمت می‌شود. نگران نباشید قیمت این بازیگر نقش اول برخلاف بسیاری از بازیگران امروز زیاد نیست.

۱۲- فنر در سیستم تعلیق به همراه کمک نقش جذب ضربات را به عهده دارد. این فنر ضریب جذب انرژی خاصی داشته که باید به آن توجه کرد. در بسیاری مواقع وقتی فنر خسته می‌شود سیستم هدایت خودرو را تحت تاثیر خود قرار داده و باعث کشیدن فرمان به یک طرف می‌شود. به زبان ساده‌تر فنر ضعیف شده و نیرو را نمی‌تواند جذب کند. پس آن را باید عوض کنید. فنر نیز قیمت چندانی ندارد.

۱۳- گاهی خرابی سیستم ترمز نیز باعث این مشکل می‌شود. نیروی ترمز باید بین چرخ‌ها به یک اندازه تقسیم شود. این تقسیم مساوی سبب می‌شود تا در زمان ترمزگیری هر چرخ به یک اندازه تحت تاثیر نیروی ترمز قرار بگیرد. حال تصور کنید این نیرو به مساوات تقسیم نشده و یک چرخ کمی‌بیشتر تحت فشار قرار بگیرد. در نتیجه تغییر دور به سرعت انجام گرفته و فرمان به یک طرف منحرف می‌شود. در این‌گونه مواقع خودرو و سیستم ترمز آن به یک ترمزساز ماهر نشان داده شود. ممکن است پمپ ترمز یک چرخ گریپاژ کرده باشد و نتواند به درستی ترمز بگیرد. درمان این درد باز شدن پمپ ترمز و شست‌وشوی بوش‌های آن بوده تا کاملاً روان حرکت کند.

۱۴- اما عیب دیگر، سر و صدای غیرعادی سیستم تعلیق خودرو است. به گونه که شما در هر دست اندازی می‌افتید صدای تق‌تق یا هر نوع صدای دیگری از سیستم تعلیق به گوش می‌رسد. گاهی می‌شود که شما خودرو را با دست تکان می‌دهید، ولی صدای اضافی از سیستم تعلیق می‌شنوید. این‌گونه سر و صداهای اضافی نشان‌دهنده خرابی سیستم تعلیق بوده که به راحتی قابل برطرف شدن است.

۱۵- کمک فنر باید نه زیاد سفت نه زیاد نرم باشد. همچنین پس از جمع‌شدن باید آرام به حالت اولیه خود بازگردد. پس قبل از هر چیزی باید نحوه کار کمک فنر کنترل شود. در این مواقع معمولاً کمک فنر تعویض می‌شود. ساییدگی سیبک و بدون روغن کار کردن آن هم سبب این سر و صدا می‌شود. سیبک نیز معمولاً قابل تعمیر نیست. چون به صورت پرسی ساخته می‌شود. پس سیبک نیز به راحتی تعویض می‌شود.

شل بودن میل تعادل و برخورد آن با سایر قسمت‌ها سر و صدای اضافی تولید می‌کند. گیج‌زدن خودرو را تقریباً همه ما با آن دست و پنجه نرم کردیم.

این هم یکی از شایع‌ترین عیوب بوده که دلایل و ریشه‌های خود را دارد. بار دیگر به میله تعادل بازمی‌گردیم. اگر این میله ضعیف شود و نتواند نیرو را به درستی در خود جذب کند خودرو به راحتی گیج می‌زند. سیستم تعلیق، فنر و کمک فنر نیز وقتی ضعیف می‌شوند باعث گیج‌زدن خودرو می‌شوند.

 

 شایع ترین ایرادات جلوبندی

در

یکی از مواردی که مالکان خودروهای سمند-پژو405وپژوپارس رانگران نموده وجود یک صدای زوزه ناهنجاردرزیر باک بنزین است.بطوریکه بعضی رانندگان جهت خلاصی از این صدا به رادیوپخش خودرو خود پناه می برند. این صدا از پمپ بنزین زیر باک است.

با توجه به تجربه سه بار تعویض پمپ بنزین در خودروی شخصی ام اصلا نگران خرابی پمپ به دلیل این مشکل نباشید فقط چند مورد ذکر می گردد که لازم است رعایت گردد.

در اخرین تجربه تعویض این قطعه به دلیل ترس از احتمال توقف خودرو به دلیل زوزه پمپ;این قطعه را در مرداد 85به دلیل صدای ان تعویض کردم. البته اگر خودرو گارانتی نبود می باید 90000تومان پرداخت می کردم.

متاسفانه دو روز بعد پس از طی 100کیلومتر مجددا زوزه پمپ شروع شد.چون باک بنزین و صافی بنزین وشناور ان را به دلیل فراخوان ایران خودرو با توجه به اتش سوزیهای های اخیر خودروهای 405و سمند تعویض کرده بودم و از طرفی به دلیل اینکه فقط از بنزین سوپر استفاده می کردم مطمئن شدم که زوزه به وجود امده به دلیل قطعات فوق الذکر نبوده است.

لذا علیرغم وجود زوزه در پمپ مسافت 10000کیلومتر را با خودرو در یک زمان دوهفته ائی طی کردم وخوشبختانه کوچکترین تاثیری بر روی عملکرد خودرو نداشت.و پس از گذشت سه ماه از تعویض پمپ تاکنون مشکلی نداشته است. و حتی با توجه به خنکی هوا صدای ان کم شده است. که نشاندهنده اینست گرمی هوا بیشترین تاثیر رادر به وجود امدن صدای ان دارد.

لذا با توجه به تجربیات موجود نگران خرابی پمپ به دلیل مورد ذکر شده نباشیدو باید یه جوری فقط با صدای ان کنار بیایید.فقط از ایران خودرو باید پرسید علیرغم فواید بیشتر پمپ درون باک چرا این پمپ را داخل باک قرار نداده است .با توجه به اینکه در حال حاضر کلیه خودروهای امروزی از پمپ درون باک با توجه به مزایای ان استفاده می کنند.

مطالب ذیل تکمیل کننده مطلب خواهند بود.

انواع پمپ بنزین:

1-پمپ بنزین درونی:این پمپ درون باک فرار میگیردو بنزین را از داخل باک مکش و به طرف انژکتورها می فرستد.چون خنک کاری ان توسط بنزین انجام می شودگرم شدن و تولید صدا ندارد. واز طرفی ایمنی بیشتری نسبت به پمپ های بیرونی دارد. پمپ در بنزین غوطه ور است و چون اکسیژنی وجود ندارد مخلوط قابل احتراقی تشکیل نمی شود.و خطر وجود انفجار و اتش سوزی وجود ندارد. فقط احتمال دارد زمانی که سطح بنزین به انتهای خود برسد خطر ساز شود لذا لازم است همیشه سطح بنزین از نصف بیشتر پر گردد.

2-پمپ بنزین بیرونی:دارای سه نمونه است. یک مدل ان مربوط به مدلهای کاربراتوری است که پمپ حرکت خود را از میل بادامک موتورگرفته و مکش بنزین را انجام می دهد که دارای مشکلات خاص خود است. نمونه ان وانت نیسان ساخت سایپا است.

نوع دوم ان مدل برقی است که در خودروهائی نظیر پاژن دوکابین ساخت شرکت مرتب و یا مزدا2000موجود در بازار بکار رفته است. که بیشتر در خودروهای مدل دهه نود دیده می شود.این پمپ یه وسیله یک اهنربا دیافراگم ان جلو وعقب رفته و عمل مکش پمپ بنزین را انجام میدهد.

نوع سوم پمپ بنزینی است که در بعضی خودروهای موجود در بازار مانند سمند و یا بعضی مدل های 405 و یا پارس نصب است و تولید صدای زیادی میکند که پمپ بنزین دمشی نامیده میشود.

این پمپ ها دقیقا شبیه پمپهای داخل باک هستندو بنزین پس از عبور از یک صافی وارد پمپ شده و توسط این پمپ بنزین به سمت انژکتورها فرستاده می شود. چون پمپ دمشی(نه مکشی)است نیاز است که همیشه سطح بنزین مسلط بر پمپ باشد.این پمپ ها دارای سر وصدای زیادی هستند.این سرو صدا جزو ویژگی انهاست.

این پمپها دارای یک سوپاپ مانع برگشت سوخت هستند.که فشار سیستم را لحظاتی پس از خاموش شدن و در جهت جلوگیری از تشکیل شدن حبابهای بخار ثابت نگه میدارد.

چند پیشنهاد:

1-باک بنزین را همیشه پر نگه دارید تا از تشکیل بخار اب و اضافه شدن اب به بنزین که ورود ان به سیستم سوخت رسانی باعث صدمات جدی به ان خواهدشد جلوگیری شود.

2-فیلتر بنزین را حداقل هر 10000کیلومتر تعویض نمائید.وسعی کنید از مارکهای معتبر استفاده شود.حداکثر قیمت ان 8000تومان است در صورتیکه قیمت یک پمپ بنزین 90000تومان است

3-در نواحی گرمسیری روکش پمپ را باز کنید.و در ایام بارندگی مجددا برای جلوگیری از ورود رطوبت نسبت به نصب ان اقدام نمائید.هرچند این روکش یک محافظ برای پمپ برای جلوگیری از ضربات احتمالی نیز است.

 

 صدای پمپ بنزین در سمند و 405