دی‌لایت (Daylight)، ال‌ای‌دی روز یا روشنایی در روز؛ اگر علاقه‌مند به دنیای خودرو باشید احتمالاً تاکنون این نام‌ها را شنیده‌اید. حتی در بسیاری از خودروهای جدید دی لایت به‌عنوان یکی از ویژگی‌های خودرو عنوان می‌شود؛ اما دلیل نصب و تأکید بر چراغ‌های دی لایت چیست؟ آیا صرفاً جنبه زیبایی دارد یا برای آن کارایی بیشتری در نظر گرفته شده است؟

 

چند سالی است که اگر در خیابان‌ها راه بروید متوجه خودروهایی خارجی می‌شوید که در روز آفتابی با چراغ‌های روشن حرکت می‌کنند. شاید حتی آن را نوعی خودنمایی نیز تلقی کرده باشید اما روی دیگر این سکه همان جلب توجه شماست. تصور کنید عرض خیابان را طی می‌کنید. اگر متوجه این چراغ‌ها شوید طبیعتاً می‌ایستید تا خودروی موردنظر عبور کند.

تاریخچه دی لایت

برای فهم کاربرد چراغ‌های دی لایت بهتر است کمی به عقب بازگردیم. در کشورهای حوزه اسکاندیناوی به علت شرایط خاص جوی و مه‌آلود بودن دائمی هوا روشن بودن چراغ‌های خودرو در بیشتر فصول سال اجباری است. این قانون سابقه‌ای چند ده ساله دارد؛ اما طی تحقیقی در سال ۲۰۰۸ توسط اداره امنیت ایالات متحده مشخص شد که تعداد تصادفات خودروها با عابرین پیاده و دوچرخه‌سوارها رو به افزایش است. این در حالی بود که در این کشور خبری از مه‌آلود بود و شرایط خاص آب و هوایی نبود؛ بنابراین آنها چاره کار را در استفاده از دی لایت یا روشنایی در روز به‌منظور جلب توجه بیشتر عابران و دیگر رانندگان دیدند. در این روش چراغ‌ها به‌طور خودکار یا دستی پس از روشن شدن خودرو به کار می‌افتند و با نور پایین توجه سایرین را به خودروی عبوری جلب می‌کنند. به‌واقع دی لایت مانند فانوسی در دست نابیناست.

کاربرد دی لایت

اگرچه در ایران با وجود آمار بالای تصادفات هنوز عده زیادی کاربردی بهتر از زیبایی برای دی لایت پیدا نکرده‌اند و خودروسازهای داخلی نیز به نصب این آپشن بر روی خودروهای خود تن نمی‌دهند اما جالب است بدانید که در ایالات متحده امریکا خودروهایی که از سیستم دی لایت استفاده می‌کنند مبلغ کمتری را بابت بیمه می‌پردازند. اهمیت این چراغ‌ها به حدی است که در کشورهای حوزه اسکاندیناوی استفاده از این فناوری برای خودروسازان اجباری شده است. به نظر شما استفاده از این چراغ ها در خودروهای ساخت داخل تا چه اندازه می تواند در کاهش تصادفات تاثیرگذار باشد؟

مان کافی بودن مقدار بنزین را نازل تشخیص می دهد و بدلایل ایمنی و فایده برای فیلتر جذب بخار سوخت (کنیستر)، جریان بنزین را متوقف می کند.

در حالیکه اکثر مردم از وجود کنیستر در سیستم سوخت اطلاع ندارند، کنیستر نقش بسیار مهمی در سیستم سوخت خودرو بازی می کند

 

در انگلیسی از کلمه گاز به عنوان کوتاه شده کلمه گازولین (بنزین) استفاده می کنیم. در حالیکه در تعریف یک ماده در حالت گاز، هرگز مایع نیست. بنزین بخاری تولید می کند که قابلیت انفجار دارد، سمی و بسیار فرار است. نشان دادن یک ابر از بخار نیز بسیار سختر از نشان دادن یک گودال از بنزین است. زیرا در حالت ابری غیر قابل دیدن است، اما بسیار خطرناک تر است.

قبلا در باکهای بنزین به گونه ای بود که برای جلوگیری از جمع شدن بخار بنزین، بخار بنزین میتوانست از آن خارج شود. اگرچه برای ایمنی خودرو لازم بود، اما اثرات زیانباری برای محیط زیست داشت. این بخار بنزین یکی از مهمترین عوامل آلودگی هوای شهرها و شرایط بد هوایی در روستاها است.

خوشبختانه، خودروهای امروزی راه حل بهتری برای مشکل بخار بنزین دارند و این راه حل چیزی نیست به جز فیلتر بخار بنزین (کنیستر). کنیستر مانند فیلتر آکواریوم با کربن پر می شود و به طور پیوسته بخار را بررسی می کند. در صورت وجود بخار بنزین، این بخار را دوباره به سامانه سوخت رسانی وارد می کند تا به داخل موتور رفته و بسوزد. بنزین مایع تاثیرات مخرب زیادی بر روی کنیستر دارد. تا جایی که بعد از مدتی کنیستر غیر قابل استفاده می شود و هزینه تعمیر کنیستر نیز بالا است. البته می تواند از خراب شدن کنیستر جلوگیری کرد.

هنگامی که نازل پمپ بنزین جریان بنزین را قطع کرد، به پر کردن باک ادامه ندهید

راه های زیادی برای غلبه بر متوقف کردن جریان بنزین توسط نازل وجود دارد. برخی از مردم دوباره بر روی دستگیره نازل فشار می آورند تا دوباره بنزین داخل باک شود و نازل متوقف شود. این کار را تا پر شدن کامل باک انجام می دهند. بعضی دیگر نازل را تا گردنه فیلتراز باک خارج می کنند تا نتواند جریان بنزین را قطع کند. هر دو را می تواند منجر به ورود بنزین به داخل کنیستر و ریختن بنزین بر روی زمین گردد.

ریخته شدن بنزین خطرات زیادی دارد و ایستگاه های پمپ بنزین سعی می کنند تا از این کار جلوگیری کنند. پر کردن باک خودرو موجب می شود که بنزین بر روی لباس راننده و زمین ریخته شود. کمترین ضررش، بوی بنزین گرفتن لباس راننده و بیشترینش می تواند آتش سوزیهای گسترده باشد.

شما نمی توانید به طور معمول باک بنزین خود را لبالب کنید. زیرا نازل پمپ بنزین در زمان مناسب جریان بنزین را قطع می کند. هر چند راههایی برای پر کردن کامل باک بنزین وجود دارند، اما این کار به هیچ عنوان توصیه نمی شود.

استفاده از تیوب در داخل تایر گاهی باعث بروز مشکلاتی نظیر قابل استفاده نبودن مجدد تیوب در هنگام پنچری و عدم امکان رانندگی در مسافت های بسیار کوتاه می شود.این روزها، لاستیک های تیوبی به دلیل کیفیت پایین تیوب و پنچری زود به زود، به کلی منسوخ شده اند و به جای آن ها،تایرهای بدون تیوب یاهمان لاستیک های تیوبلس پیشنهاد شده است. در این تایرها، کیفیت ساخت بالاتر است و دیگر نیازی با استفاده از تیوب نیست. بنابراین پنچری به ندرت اتفاق می افتد و با اطمینان بیش تری می توان در سرعت های بالا رانندگی کرد.در ادامه، به اختصار ساختار و ساختمان این لاستیک ها را مورد بررسی قرار می دهیم.

در سطح داخلی لاستیک تیوبلس، لایه ای از جنس بوتیل (یک ماده شیمیایی) وجود دارد که از نشت هوای داخل تایر به خارج جلوگیری می کند. این لایه در واقع از جنس همان تیوب معمولی است. بنابراین هنگام استفاده از تایر تیوبلس، نیازی به استفاده از تیوب نیست.

تایرهای ران فلت(Run Flat Tyres) که در واقع همان تایرهای تیوبلس هستند، این امکان را برای راننده فراهم می آورند تا بتواند پس از پنچر شدن و خالی شدن باد تایر، تا یک مسافت مشخصی را بدون نیاز با تعویض چرخ در همان حالت طی کند. در داخل این تایرها لایه ای وجود دارد که حجم هوا را درون چرخ کاهش می دهد و وظیفه اصلی آن این است که هنگام پنچر و خالی شدن باد چرخ، از چسبیدن کامل آن به زمین جلوگیری می کند. به همین دلیل راننده می تواند با سرعت محدود و با چرخ پنچر مسافتی را بدون مشکل طی کند و خود را به محلی مناسب برای تعویض یا تعمیر چرخ معیوب برساند.

 

 

 

سیستم مولتی پلکس

سیستم مولتی پلکس که در بعضی از خودروهای تولید داخل وجود دارد چیست و چه‌کاری انجام می‌دهد؟

در هر خودرو بخش‌های برقی زیادی وجود دارد که برای رساندن برق به آن‌ها نیاز به سیم‌کشی است. از سوی دیگر این بخش‌های برقی معمولاً باید در شرایط خاصی روشن شوند و به همین دلیل هم باید سیستمی برای کنترل کارکرد آن‌ها در خودرو وجود داشته باشد. به همین دلیل مدت‌ها است انبوهی از سیم‌ها در خودروها نصب می‌شود. این حجم زیاد سیم‌ها از یک‌سو اندکی به وزن خودرو اضافه می‌کند و از سوی دیگر با گسترش تجهیزات رفاهی و ایمنی خودروها، حجم آن‌ها روز‌به‌روز بیشتر می‌شود.

 

این حجم زیاد از سیم‌ها که به‌صورت دسته سیم‌هایی در بخش‌های مختلف خودرو کشیده شده‌اند، عیب‌یابی بخش‌های مختلف را نیز با مشکل مواجه می‌کنند و باعث می‌شوند یافتن و رفع عیب یک بخش خاص نیاز به طی مسیر سیم‌ها داشته باشد که پروسه‌ای زمان‌بر است.

به همین دلیل ایده استفاده از سیستم مولتی پلکس در خودروها مطرح شد. در این سیستم به‌طور ساده فرمان‌های لازم برای کارکرد بخش‌های مختلف خودرو از یک مسیر مشترک عبور می‌کند اما هر فرمان به‌گونه‌ای کدگذاری می‌شود که تنها همان بخش خاص برای آن واکنش نشان دهد. به‌عنوان نمونه ممکن است مسیر برق بوق خودرو با چراغ‌های جلو و راهنما و مه شکن مشترک باشد. وقتی راننده راهنما را فعال می‌کند، پیغامی در این مسیر مشترک به جریان می‌افتد که در طی مسیر خود از بوق و چراغ جلو و مه شکن هم عبور می‌کند اما با توجه به آنکه کد پیغام با کد موردنیاز این بخش‌ها هماهنگی ندارد، هیچ‌یک از این بخش‌ها واکنشی به آن نشان نمی‌دهند اما وقتی این پیغام به راهنما می‌رسد، راهنما کد موردنظر را شناسایی کرده و واکنش نشان می‌دهد. به این ترتیب عملاً می‌توان با یک سیم نیازهای تعداد زیادی از مصرف‌کنندگان را برطرف کرد.

به این ترتیب از یک‌سو حجم سیم‌کشی خودرو کاهش پیدا می‌کند که حاصل آن کاهش امکان خرابی سیستم است. از سوی دیگر عیب‌یابی این سیستم نیز آسان‌تر از عیب‌یابی سیستم‌های مبتنی بر سیم‌کشی سنتی است. البته در مقابل به دلیل پیچیدگی ساختاری این سیستم، تعمیرکاران سنتی توانایی تعمیرات آن را ندارند و به همین دلیل با تعمیر غیراصولی شاهد خرابی در این سیستم خواهیم بود.

کنترل حالت رانندگی

 

در تبلیغات بسیاری از خودروهای وارداتی عباراتی مانند «کنترل حالت رانندگی» یا «تنظیم وضعیت رانندگی» یا عباراتی مانند این را می‌بینیم اما همه این‌ها به چه چیزی اشاره می‌کند؟

این سیستم را در خودروها می‌توانید با دگمه‌ای به نام Drive Mode ببینید که با فشردن آن، وضعیت‌های متفاوتی بر روی صفحه‌نمایش خودرو به نمایش در می‌آید. هدف اصلی از نصب این سیستم آن است که بتوان تا حدی خودرو را شخصی‌سازی کرد به این معنی که راننده با توجه به شرایط رانندگی خود بتواند خودرو را تنظیم کند. این تنظیمات در خودروهای مختلف شامل تغییرات در پارامترهای گوناگون است و هر وضعیت هم در خودروهای مختلف نامی متفاوت دارد. به‌عنوان مثال در خودروهای اسپرت، بین وضعیت رانندگی شهری، رانندگی اسپرت یا رانندگی در پیست انتخاب می‌کنید اما در خودروهای شهری و خانوادگی، انتخاب بین وضعیت نرمال، وضعیت اقتصادی یا وضعیت اسپرت است.

در خودروهای اسپرت و گران‌قیمت، با انتخاب هر وضعیت پارامترهای زیادی تغییر می‌کند که حتی شامل میزان نرمی و سفتی سیستم تعلیق یا میزان انتقال گشتاور در دیفرانسیل و میزان آزادی ESP در پیچ‌ها می‌شود اما در خودروهایی که به‌طور معمول وارد بازار ایران می‌شوند، با فشردن این دگمه و انتخاب وضعیت متفاوت، بین یک رانندگی عادی، رانندگی اقتصادی و اسپرت تغییر وضعیت خواهید داد. در وضعیت اقتصادی، واکنش پدال گاز کندتر است و دنده‌ها در دورهای موتور پایین‌تری تعویض می‌شوند تا مصرف سوخت کاهش پیدا کند.

در وضعیت اسپرت اما برعکس واکنش پدال گاز سریع‌تر خواهد بود و دنده‌ها در دورهای موتور بالا و گاهی سریع‌تر تعویض می‌شوند ضمن آنکه در بعضی از خودروها، با این تغییرات، نورپردازی پشت آمپر هم تغییر می‌کند. درنهایت به‌طور پیش‌فرض وضعیت رانندگی نرمال انتخاب شده است و بسیاری از رانندگان این وضعیت را تغییر نمی‌دهند ضمن آنکه برای یک رانندگی اقتصادی یا اسپرت، با تنظیم میزان فشردن پدال گاز هم می‌توان تا حد زیادی به نتایج یکسان رسید.