آشنایی با روش‌های نوین صافکاری و اصلاح بدنه خودرو
بدنه خودرو در تمام لحظات حرکت، ممکن است در معرض آسیب‌های مختلف قرار بگیرد و از حالت استاندارد خود خارج شود.
این بخش مهم خودرو، مانند پوست بدن انسان عمل می‌کند و در کنار ایجاد پوشش برای اجزای درونی، دو عملکرد بسیار مهم دیگر نیز دارد. در مرحله نخست، زیبایی خودرو و چشم‌نواز بودن آن با طراحی بدنه شکل می‌گیرد و در سرعت‌های بالا قوس‌ها و شکستگی‌های تعبیه شده روی آن می‌توانند به کاهش نیروی درگ و در نتیجه بهبود عملکرد خودرو کمک کنند. به هر حال آسیب دیدن این بخش امری اجتناب‌ناپذیر شمرده می‌شود که در کلانشهری مانند تهران نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد. همه ما از دیرباز با یکی از سنتی‌ترین روش‌های ترمیم بدنه آشنا هستیم که همچنان در صافکاری‌های سطح کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش از یک وسیله به نام قالب تنه استفاده می‌شود که با سطح قوسی خود می‌تواند هر قسمت از بدنه را به شکل مورد نظر بازگرداند.
اما این روش سنتی قطعا نقاط ضعف بسیار زیادی دارد و نمی‌توان در دنیای خودروهای مدرن به آن تکیه کرد. در این مقاله سعی شده است تا شما با برخی از روش‌های نوین اصلاح بدنه خودرو آشنا شوید. البته این نکته لازم به ذکر است که هنوز هیچ دستگاه خودکاری تاکنون برای صافکاری بدنه خودروهای مختلف ساخته نشده است و همچنان چشم انسان نخستین فیلتر برای اصلاح بدنه یک خودرو است. مهارت و تسلط فرد اپراتور حتی در روش‌های نوین نیز بسیار سرنوشت‌ساز و مهم به شمار می‌آید.
1. میله PDR
PDR در واقع مخفف عبارت صافکاری بدون رنگ است که با روش‌های گوناگون انجام می‌شود. در صورتی می‌توان بدنه خودرو را بدون نیاز به رنگ‌آمیزی اصلاح کرد که آسیب گستردگی زیادی نداشته باشد و شکستگی رنگ نیز رخ نداده باشد. اما یکی از مشکلاتی که بسیاری از افراد با آن مواجه هستند، عدم وجود دسترسی به برخی نقاط خودرو است. به طور مثال رکاب زیر درب بسیاری از خودرو‌ها به صورت یک قوطی توخالی طراحی می‌شود که در صورت آسیب دیدن این بخش، عمل صافکاری با مشکلات فراوانی روبه‌رو خواهد بود. اما به کمک یک وسیله بسیار ساده و جالب می‌توان به تمام نقاط فضاهای بسته نیز دسترسی داشت. این وسیله از یک میله با طول‌های مختلف تشکیل می‌شود که در یک سر خود دسته‌ای برای قرارگیری در دست و در سوی دیگر یک خم 90 درجه برای آن تعبیه شده است.
در انتهای این خم، یک رزوه قرار داده شده که می‌توان عضو اصلی این میله را روی آن نصب کرد. این قطعه در واقع یک گوی کروی است که در محلی ثابت شده و به کمک بلبرینگ‌های تعبیه شده در داخل محفظه بیرونی، می‌تواند به راحتی در جای خود به هر جهتی بچرخد. فرد متخصص با توجه به نوع آسیب‌دیدگی و قوس‌ها و شکستگی‌های موجود در قسمت آسیب‌دیده، گوی مناسب را انتخاب می‌کند و پس از نصب روی میله، آن را به داخل محفظه هدایت کرده و با فشار دست خود و حرکت معکوس میله، گوی را در پشت محل تورفتگی، قرار می‌دهد و با فشارهای موضعی و کنترل شده، اقدام به رفع آن می‌کند. در مواردی جهت اطلاع از محل قرارگیری گوی در داخل محفظه، از نوع مگنتی آن استفاده می‌شود که می‌توان همزمان در سطح خارجی از یک ساچمه بسیار ریز استفاده کرد تا به همراه گوی آهنربایی، حرکت کند و موقعیت آن را در هر لحظه نشان دهد. امروزه این وسیله به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای رفع تو‌رفتگی‌های موضعی استفاده می‌شود.
2. اهرم کششی
یکی دیگر از ابزار پرکاربرد در رفع تو‌رفتگی‌های محدود، اهرم کششی است که به همراه ملحقات خود در یک بسته عرضه می‌شود. روش استفاده از این پکیج، اینگونه است که ابتدا گیره‌ها روی مسیر آسیب‌دیدگی به وسیله چسب مخصوص، ثابت می‌شوند، سپس اهرم کششی با تکیه بر بدنه خودرو با قرارگیری در داخل هر گیره، به سمت عقب کشیده می‌شود تا نقطه مورد نظر به محل سابق خود بازگردد. این کار تا زمانی رخ می‌دهد که تمام نقاط تورفتگی به خوبی اصلاح شوند و به شکل عادی خود بازگردند. از این اهرم می‌توان برای رفع آسیب‌های گسترده‌تری نسبت به روش میله‌ای استفاده کرد زیرا گیره‌ها قابلیت نصب روی هر سطحی را دارا هستند. همچنین در صورت عمیق بودن آسیب نیز می‌توان از ترکیب این دو ابزار برای رفع آسیب‌دیدگی استفاده کرد.
3. ایستگاه کشنده
ابزارهای کشنده به چند دسته تقسیم می‌شوند. در نخستین و ساده‌ترین نوع از آن ابزار از مکنده‌های بسیار قوی برای کشیدن نقاط آسیب‌دیده استفاده می‌شود. در نوع دیگر این روش، بسط‌های کلید شکل به وسیله جوش نقطه‌ای به بدنه متصل می‌شوند تا قابلیت کشیده‌شدن نقطه‌ای به سطح آسیب‌دیده افزوده شود. پس از اتصال این بسط‌ها، یک جک عریض، با کشیدن این گیره‌ها محل تورفتگی را به بیرون می‌کشد.
معمولا این عمل تا حدی انجام می‌شود که بدنه بیش از حالت استاندارد گذشته به بیرون کشیده شود و سپس به وسیله چکش، سطح به حالت اولیه باز‌می‌گردد. برای انجام این کار حتما باید سطح مورد نظر ابتدا به وسیله سشوار صنعتی گرم شود تا از شکستن رنگ جلوگیری به عمل آید. از روش مکش در ایران نیز استفاده می‌شود که بسیار سریع و کم‌دردسر است و عملا به نیروی فیزیکی کمتری نسبت به روش‌های سنتی نیاز دارد.
