سال 1940 گیربکس اتوماتیک برای اولین بار توسط شرکت الدزمبیل بر روی اتومبیل قرار گرفت . در آن زمان که تراکم خودرو ها بسیار کم بود، این آپشن صرفا یک امکان تجملاتی به حساب میامد. اما رفته رفته با افزایش تعداد خودرو ها در دنیا، گیربکس اتوماتیک طرفدار پیدا کرد و هم اکنون خرید خودرو ی شهری اتوماتیک برای بیشتر مردم اولویت به شمار می رود.. اما به همان میزان که گیربکس های اتوماتیک راحتی و آسایش بیشتر برای راننده ها فراهم می کنند، نیاز به مراقبت و نگهداری بیشتری نیز هستند و در قبال تعمیرات، هزینه های سنگین تری نسبت به گیربکس های دستی می تراشند. در این مقاله 5 عملی اشاره کردیم که باید از انجام آنها اجتناب کرد تا عمر گیربکس اتوماتیک اتومبیل ما افزایش پیدا کند.
مورد 1: خلاص گیربکس در حین حرکت
این کار علاوه بر کاهش کنترل شما بر روی خودرو، باعث فشار مضاعف به شیر برقی های گیربکس خواهد شد. برای مثال جعبه دنده ی خودروی 206 تیپ 6 با کد AL4 که از ساده ترین گیربکس های اتوماتیک به شمار می رود، 8 عدد شیر برقی دارد که 2 تای آن در معرض خرابی است. قیمت هر عدد شیربرقی این خودرو حدود 100 هزار تومان است. این عدد که بدون در نظر گرفتن اجرت تعویض این قطعه اعلام شده، برای جعبه دنده های به روزتر در خودرو های جدید چندین برابر خواهد بود.
مورد 2: استفاده از حالت خلاص ( N یا Neutral ) برای لانچ کردن
شاید عبارت لانچ را شنیده باشید. اصطلاحا به حرکت خودرو از حالت سکون با بیشترین گشتاور ممکن و حداقل هرزگزدی را لانچ می گویند. این عمل در خودرو های دنده ای با بالا بردن دور موتور و رها کردن ناگهانی کلاچ میسر می شود. اما دیده شده که بعضی افراد لانچ کردن با خودرو های گیربکس اتوماتیک را مشابه خودرو های دنده ای می دانند. دنده را در حالت N یا خلاص گذاشته، دور موتور را بالا می برند و دنده را در حالت ِ Dیا Drive قرار می دهند . در واقع باید گفت این حرکت آسیب جدی به گیربکس های اتوماتیک وارد خواهد کرد و امکان ایجاد هزینه های میلیونی برای صاحب خودرو وجود دارد. به طور کل گیربکس های اتوماتیک برای خودرو های شهری جهت آرامش و سهولت در رانندگی و مصرف سوخت پایین طراحی می شوند و مناسب برای شتاب گیری های ناگهانی و رانندگی پر فشار نیستند. برخی خودرو های اسپرت که از جعبه دنده‌ی اتوماتیک استفاده می کنند از آپشنی به نام لانچ کنترل بهره می برند که امکان لانچ کردن بدون فشار مضاعف را جهت شتابگیری های ناگهانی به راننده خواهند داد.
مورد 3: تعویض حالت دنده در حین حرکت
در هر زمان که مجبور هستید به طور متوالی حرکت به عقب و جلو داشته باشید، همانند دور زدن در خیابان های کم عرضه یا پارک کردن در جای پارک کوچک، سعی کنید ابتدا کامل توقف کنید و بعد دنده را از حالت D به R یا برعکس تغییر وضعیت دهید. تغییر حالت دنده در بین حین حرکت به گیربک فشار وارد می کند. نکته: قرار دادن گیربکس از حالت D به حالت دستی ( تیپ ترونیک) یا مود های پیشفرض گیربکس مانند حالت اسپورت/برفی مشکلی ایجاد نخواهد کرد.
مورد 4: خلاص کردن برای توقف های کوتاه
سعی کنید در ترافیک و چراغ قرمز هایی که توقف خودرو کمتر از 2 دقیقه است، گیربکس را خلاص نکنید. زمانی که گیربکس در حالت D قرار دارد و شما توقف می کنید، گیربکس در دنده 1 می ماند و تنها درگیری موتور و گیربکس، جریان های گردابی روغن هیدرولیک داخل توربین است که به دلیل دور پایین موتور، بسیار ناچیز است. در صورتی که خلاص کردن گیربکس و قرار دادن دوباره‌ی آن در حالت D، مجموعه‌ی کلاچ ها، سوپاپ ها و شیر های برقی را درگیر می کند که استهلاک آن به مراتب بیشتر است.
مورد 5: توقف کامل با دنده P
برای توقف کامل ( پارک کردن ) ابتدا ایست کامل کنید، سپس دنده را در حالت N قرار داده، ترمز دستی را بکشید و پایتان را از روی ترمز بردارید تا وزن خودرو بر روی چرخ های عقب بیفتد. سپس دنده را در حالت P یا Park بگذارید. در غیر این صورت فشار وزن خودرو بر روی گیربکس خواهد افتاد که برای جعبه دنده های اتوماتیک مضر است.
